Τεύχος 10 (2) 2018 – Άρθρο (πρωτοδημοσιεύθηκε στις 13 Μαρτίου 2017)
Η μουσική ως θεραπεία στην ελληνική αρχαιότητα
Ειρήνη Νικολάου
Περίληψη
Η παρούσα μελέτη αναφέρεται στη θέση που είχε η μουσική ως θεραπεία στην ελληνική αρχαιότητα εξεταζόμενη μέσα από τις θέσεις φιλοσόφων και συγγραφέων. Από τους αρχαίους χρόνους (3000 π.Χ.) υπάρχουν μαρτυρίες για την αντιμετώπιση της μουσικής ως μέσου θεραπείας μέσω του εξαγνισμού που προσφέρει στην ψυχή και στο σώμα.Τις πιο σημαντικές πληροφορίες τις αντλούμε από τα κείμενα φιλοσόφων, όπως ο Πυθαγόρας, ο Πλάτων, ο Αριστοτέλης, αλλά και συγγραφέων που αντιμετώπισαν τη μουσική υπό το πρίσμα της φιλοσοφίας, όπως ο Αριστείδης Κοϊντιλιανός, από το έργο του Πορφύριου και του Ιάμβλιχου, καθώς και άλλων φιλοσόφων και συγγραφέων. Αναδεικνύεται έτσι η περίοπτη θέση της μουσικής στην αρχαιότητα ως μέσου θεραπείας της ψυχικής διαταραχής, ως μέσου πνευματικής και σωματικής ευεξίας καθώς και έκφρασης ψυχικών καταστάσεων που αποτυπώνονται αλλά και αποδίδονται σε αυτή, θέσεις οι οποίες παραμένουν επίκαιρες ακόμη και σήμερα για θέματα που αφορούν την επίδραση της μουσικής στον ανθρώπινο ψυχισμό.
Λέξεις κλειδιά
ελληνική αρχαιότητα, μουσική, θεραπεία, φιλοσοφία, Πυθαγόρας, Αριστοτέλης, Πλάτων, Αριστείδης Κοϊντιλιανός
Βιογραφικό
Η Δρ. Ειρήνη Νικολάου είναι απόφοιτος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (1998). Κατέχει μεταπτυχιακό δίπλωμα («Η μουσική εκπαίδευση στη θεώρηση του Αριστοτέλη) και διδακτορικό δίπλωμα («Οι φιλοσοφικές και παιδαγωγικές διαστάσεις της μουσικής σύμφωναμε τον Αριστείδη Κοϊντιλιανό») από το Τμήμα Φ.Π.Ψ. του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Επιπλέον είναι διπλωματούχος σολίστ πιάνου και σύνθεσης, βραβευμένη αντιστοίχως με το Α’ και Β’ βραβείο. Από το 2002 εργάζεται ως Ειδικό Εκπαιδευτικό Προσωπικό (ΕΕΠ) στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δ.Ε. του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, με αντικείμενο τη μουσική διδασκαλία και τη διεύθυνση της Χορωδίας του Τμήματος. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στη μουσική παιδαγωγική, στη φιλοσοφία και στην αρχαία ελληνική μουσική.
E–mail: enikolau@cc.uoi.gr