Μουσικοτροπώντας: Η Μουσική Πράξη ως Υγεία και Θεραπεία μέσα από μια Διεπιστημονική Προοπτική – Γιώργος Τσίρης & Δήμητρα Παπασταύρου

Volume 3 (2) 2011, A Tribute to Christopher Small – Άρθρο

Πλήρες κείμενο [PDF]

Μουσικοτροπώντας: Η Μουσική Πράξη ως Υγεία και Θεραπεία μέσα από μια Διεπιστημονική Προοπτική

Γιώργος Τσίρης & Δήμητρα Παπασταύρου

 

Περίληψη

Ο Christopher Small χρησιμοποίησε τον όρο musicking το 1998 τονίζοντας ότι η μουσική είναι κάτι που οι άνθρωποι κάνουν, για να κατανοήσουν την ύπαρξή τους και να σχετιστούν με όσους και ό,τι τους περιβάλλει. Με αφετηρία την πρόσφατη μετάφραση του βιβλίου ‘Musicking’ του Small (2010) στα ελληνικά, το παρόν άρθρο επιχειρεί να συμβάλλει στην κατανόηση των όρων μουσικοτροπώ και μουσικοτροπία στην ελληνική γλώσσα και στη δόκιμη ένταξή τους στην ελληνική βιβλιογραφία μέσα από μια διεπιστημονική ματιά. Προς αυτή την κατεύθυνση το άρθρο σκιαγραφεί εν συντομία το ευρύτερο θεωρητικό πλαίσιο μέσα στο οποίο γεννήθηκε η έννοια της μουσικοτροπίας, παρουσιάζοντας συνοπτικά τη θεωρία του Gregory Bateson. Με άξονα αυτό το θεωρητικό πλαίσιο παρουσιάζεται μια μελέτη περίπτωσης από το χώρο της σύγχρονης μουσικολογικής έρευνας, που έχει ως αντικείμενο τη σχέση της μουσικοτροπίας με την κατασκευή ταυτοτήτων. Περνώντας από το χώρο της σύγχρονης μουσικολογίας στον ευρύτερο χώρο της υγείας, το ενδιαφέρον του άρθρου εστιάζεται στη διαλεκτική σχέση μεταξύ μουσικής και υγείας, προτείνοντας τον όρο της υγειοτροπίας σε αντιστοιχία με αυτόν της μουσικοτροπίας. Σε αυτό το πλαίσιο αναδεικνύεται ο ρόλος της μουσικοτροπίας ως θεραπείας, δίνοντας έμφαση στη μουσικοκεντρική μουσικοθεραπεία των Nordoff και Robbins και στις βασικές αρχές της. Όψεις της πρακτικής εφαρμογής της μουσικοτροπίας στη μουσικοθεραπεία αναδεικνύονται μέσα από μια δεύτερη μελέτη περίπτωσης από το χώρο της ανακουφιστικής και παρηγορητικής φροντίδας.

Λέξεις κλειδιά: μουσικοτροπία, υγεία και θεραπεία, μουσικοκεντρική μουσικοθεραπεία, σύγχρονη μουσικολογία, υγειοτροπία, άτυπη μάθηση μουσικής

 

Βιογραφίες 

O Γιώργος Τσίρης είναι Υποψήφιος Διδάκτορας Μουσικοθεραπείας στο Nordoff Robbins, The City University του Λονδίνου. Eργάζεται ως βοηθός έρευνας στο Τμήμα Έρευνας του Nordoff Robbins και ως μουσικοθεραπευτής στο St Christopher’s Hospice. Είναι ο ιδρυτικός Επιμελητής Σύνταξης του περιοδικού Approaches: Μουσικοθεραπεία & Ειδική Μουσική Παιδαγωγική. Ακόμη, είναι ο συντονιστής του Δικτύου Έρευνας και κοινός συντονιστής του Δικτύου Ανακουφιστικής και Παρηγορητικής Φροντίδας του Βρετανικού Συλλόγου Μουσικοθεραπείας (BAMT), ενώ από το 2011 υπηρετεί ως ο Αντιπρόσωπος του Ελληνικού Συλλόγου Πτυχιούχων Επαγγελματιών Μουσικο-θεραπευτών (ΕΣΠΕΜ).

Email: giorgos.tsiris@gmail.com

 

Η Δήμητρα Παπασταύρου είναι μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο τμήμα Κινηματογράφου (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης). Το 2010 ολοκλήρωσε τη διδακτορική της διατριβή με τίτλο  «Οι μαθησιακές διεργασίες στη συγκρότηση μουσικών ταυτοτήτων» στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης). Είναι μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Κλινικής Κοινωνικής Ψυχολογίας και τα βασικά ερευνητικά της ενδιαφέροντα κινούνται γύρω από τις ψυχοκοινωνικές διαστάσεις της μουσικής πράξης και μάθησης. Είναι μέλος της μουσικής ομάδας NQR Ensemble (www.thenqrensemble.com), η οποία επικεντρώνεται στη δημιουργία παραστάσεων με ερευνητικό άξονα τα ηχητικά όρια και τις σχέσεις μεταξύ μουσικής και γλώσσας. Εργάζεται ως αναπληρώτρια δασκάλα στην Αθήνα.

Email: dimpapasta@gmail.com