Προσεγγίζοντας το χρονικό σχήμα της «επανάληψης- παραλλαγής»: Από την οικοδόμηση μουσικού χρόνου στη συγκρότηση ενός ρυθμικού πλαισίου για το συμπαθητικό μοίρασμα συγκινήσεων — Βασιλική Ρεράκη

Πρώτη Ματιά – Άρθρο (δημοσιεύτηκε στις 17 Μαρτίου 2022)

Πλήρες κείμενο [PDF]

Προσεγγίζοντας το χρονικό σχήμα της «επανάληψης- παραλλαγής»: Από την οικοδόμηση μουσικού χρόνου στη συγκρότηση ενός ρυθμικού πλαισίου για το συμπαθητικό μοίρασμα συγκινήσεων

Βασιλική Ρεράκη

Περίληψη

Όπως καταδεικνύουν μελέτες της αναπτυξιακής ψυχολογίας και της μουσικής ψυχολογίας, η επανάληψη και η παραλλαγή παίζουν καθοριστικό ρόλο στη λειτουργία των ανθρώπινων αλληλεπιδράσεων συμμετέχοντας στη ρυθμική οικοδόμηση και στο μοίρασμα μουσικών και πρωτο-μουσικών διυποκειμενικών εμπειριών. Τόσο οι παιγνιώδεις διάλογοι μητέρας-βρέφους όσο και οι θεραπευτικοί διάλογοι θεραπευτή-θεραπευόμενου αλλά και η συνομιλία δύο μουσικών που αυτοσχεδιάζουν, θεμελιώνονται πάνω στην κοινή πρόβλεψη σταθερών μουσικών και συμπεριφορικών μοτίβων από τη μία, και στη διαχείριση απροσδόκητων συμβάντων από την άλλη. Η παρούσα εργασία εξετάζει τη σημασία του σχήματος επανάληψη-παραλλαγή στη μουσική αντίληψη και δημιουργία, διερευνά τα νοήματά του στην επικοινωνία γονέα-βρέφους και αναζητά παραλληλισμούς στον θεραπευτικό αυτοσχεδιασμό και στη μουσική συνεργατική επιτέλεση. Η συγκριτική ανασκόπηση μελετών που ερευνούν όψεις της δυναμικής των διαπροσωπικών σχέσεων μας οδηγεί τελικά να υποστηρίξουμε πως μέσα από τη ρυθμική εμπειρία της επανάληψης-παραλλαγής κατασκευάζεται ο κοινός χρόνος των συγκινησιακών αφηγήσεων, πάνω στον οποίο θεμελιώνεται κατά κύριο λόγο η ανθρώπινη επικοινωνιακή μουσικότητα.

Λεξεις κλειδιά

επανάληψη-παραλλαγή, μουσικότητα, ανθρώπινες αλληλεπιδράσεις, συγκινήσεις, διυποκειμενικότητα, αυτοσχεδιασμός

Βιογραφία συγγραφέα

Η Βασιλική Ρεράκη είναι μουσικολόγος, ψυχολόγος και πιανίστα. Είναι κάτοχος διδακτορικού διπλώματος στη μουσική ψυχολογία από το Πανεπιστήμιο Paris-IV Sorbonne. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα και οι δημοσιευμένες εργασίες της εστιάζουν κυρίως σε πτυχές της ανθρώπινης επικοινωνιακής μουσικότητας, καθώς και σε εμπειρίες προφορικοτήτων και αυτοσχεδιασμού. Έχει διδάξει μουσική ψυχολογία και μουσική παιδαγωγική στην ανώτατη εκπαίδευση (ΑΠΘ, Τμήμα Μουσικών Σπουδών – ΕΛΜΕΠΑ, Τμήμα Μουσικής Τεχνολογίας και Ακουστικής). [vassiliki_reraki@yahoo.gr]